Sumik ikiorsinnaavatsigit?

Ujaasiffissaq atorlugu imalt. aterpiaanukarlutit tuugassani ujaasigit.
Internetimut kiffartuussivimmik atuisunut immikkut malitassat Inuussutissarsiortut

1. Atuisunut malitassat atuuffiat Internetimut kiffartuussivimmik, Tusass-mut akuersissut naapertorlugu ingerlatseqatigiiffimmit neqeroorutigineqartumik atuinissamut

isumaqatigiissutinut, Tusass-p kiffartuussinernik pilersuineranut ingerlatsineranullu atuisunut ataasiakkaanut suliffeqarfinnullu inuussutissarsiornermik ingerlataqartunut minnerusunut piumasaqaatit nalinginnaasut tapertaralugit kiffartuussinermi piumasaqaatit uku atuutissapput. Piumasaqaatit imminnut akerleriippata, kiffartuussinernik atuisuunermut piumasaqaatit salliutinneqassapput.

2. Pisariaqartinneqartut

Atuisuunermut isumaqatigiissut matuma naammassineqarnissaanut, pilersuinerup Tusass-p internetimut kiffartuussiviata iluani pinissaa pisariaqarpoq. Tusass-p kiffatuussivii pillugit

paasissutissat Tusass-mut saaffiginninnikkut pissarsiarineqarsinnaapput. Atuisoq – isumaqatigiissusiornermi imaluunniit kingusinnerusukkut – Tusass-p kiffartuussivianiinngippat, kiffartuussinermik naammassinnissalluni Tusass pisussaatitaanngilaq.

3. Tusass-p pilersuisussaatitaanera, tassunga mailboksit ilanngullugit Tusass-p tunisassiaanut naqitami, atuisuunermut toqqarneqartumut tunngasumi atuisoq Tusass-mi

internetimut atortunik atuisinnaanersoq takuneqarsinnaavoq.

3.a Ingerlatsineq sukkassuserlu

Teknikki, aserfallatsaaliuineq ingerlatsinerlu pissutigalugit pisariaqartinneqartutut Tusass naliliippat, internetikkut kiffartuussinernik allannguinissanik pisariaqartinneqartunik

allanngortiterissalluni Tusass pisinnaatitaavoq, taakkununngalu ilaatigut atuisuunermi ateq, password isissutissallu allat, atuisuunermut atatillugu Tusass-mit tunniunneqarsimasut ilaapput.

Aamma oqartussaasunit piumasaqaatit naammassineqarnissaannut pisariaqartinneqarsinnaasunik allannguissalluni Tusass pisinnaatitaavoq. Sarsuatitsilluni kiffartuussinerit atorneqarnerinut atasumik internetimik nioqqutip sukkassusaanik annikillisitsinissamut Tusass imminut pisinnaatippoq. Allannguinernut atatillugu atuisup aningaasartuutigisinnaasai Tusass-mit susassarineqanngillat, aammalu tamatumunnga atatillugu Tusass taarsiissuteqarnissamut piumasaqarfigineqarsinnaanngilaq.

Kiffartuussinermi teknikkikkut pisinnaasat

nassatarisaanik attaveqarnerup sukkassusia

allanngorarsinnaammat, atuisup ilisimariissavaa. Attaveqaatinut angallattakkanut tamanut

sukkassuseq protokol overhead-imut ilaatinneqarpoq.

Ingerlatsinermut isumannaallisaanermullu

tunngassuteqartut pissutigalugit internetimik

atuinermi periarfissanik killilersuigallarsinnaanissamut Tusass imminut pisinnaatippoq.

Aammattaaq Tusass imminut pisinnaatippoq (atuisoq Tusass-mit taarsiiffigineqarnissamik piumasaqarsinnaanani, makku pissutigalugit):

• Atuisup atortuini iserfissiat (taakkununnga

proxies-it ilanngullugit) ammasut, kiisalu

e-mail-serverit (relays) ammasut atornerlunneqarsinnaasut misissussallugit.

• E-mail-it tigusat nassiussallu virusinik,

spam-inik imaluunniit phishing-inik pissarsiviusinnaasutut nalilerneqartut ingerlaqqinnissaat itigartissallugit.

• Inuup allap, soorlu virusinik, spam-inik

imaluunniit phishing-inik siaruarterilluni

attaveqaatinik atornerluisimasutut pasineqartup attaveqaataanik akornusiissalluni.

• E-mail-it piffissap ataatsip iluani nassiunneqartut amerlassusissaannik killiliissalluni.

• Serverinut software-nik pisariaqartitsineq

naapertorlugu piorsaassalluni.

3.b IP-adresse aalajangersimasoq

Tusass-p internetimut iserfiusinnaasumut atuisuunermut toqqarneqartumut tunisassiamut

paasissutissanut allattuiffiani allassimavoq,

ip-adressemik ataatsimik amerlanerusunilluunniit pinissamut pisinnaatitaaffeqarnersoq.

IP-adresse-usinnaasut Tusass-p pigisarai, atuisuunerullu uninnissaata tungaanut atuisumut

taamaallaat atuuttussaallutik.

Attaveqarneq, ingerlatsineq teknikkikkullu

pissutsit eqqarsaatigalugit pisariaqartillugu

sullitap ip-adressea aalajangersimasoq allanngortissallugu Tusass pisinnaatitaavoq, tassungalu

atuisuunermik nuussisinnaanerit ilaapput.

Allannguisoqassappat piffissap naammaginartup

iluani Tusass atuisumut ilisimatitsissuteqassaaq.

Atuisup atortuini il.il. naleqqussaanerit pisariaqartinneqartut suliarineqarnerinut atatillugu

aningaasartuutissat tamaasa atuisup nammineerluni akilissavai.

3.c. E-mail adresse

Tusass-p internetimut iserfiusinnaasumut atuisuunermut toqqarneqartumut tunisassiamut

paasissutissanut allattuiffiani allassimavoq,

atuisoq allakkanut nakkartitsivinnik ataatsimik

amerlanerusunilluunniit e-mail adresse-linnik

pinissamut pisinnaatitaaffeqarnersoq. E-mail

adresse-usinnaasut Tusass-p pigisarai, atuisuunerullu uninnissaata tungaanut atuisumut taamaallaat atuuttussaallutik.

E-mail adresse-usinnaasut inuup allap pisinnaatitaaffiinik innarliinnginnissaat atuisup

akisussaaffigaa.

Atuisup tunisassiamut paasissutissanut allattuiffimmi toqqorneqarsinnaasutut allassimasut,

aammalu e-mail-inik nassitsinermi killissarititassatut allassimasinnaasut qaangissanngilai.

4. Atuisunut isumaqatigiissut

Tusass-mut akuersissut naapertorlugu kiffartuussinernik neqerooruteqarnermut atatillugu atuisoq Tusass-mut akilinngitsuukkaminik akiitsoqarpat, Tusass-p atuisunut isumaqatigiissusiornissaq

itigartissinnaavaa.

Atuisoq Tusass-mit piumaffigineqarnermini kinaassutsini uppernarsarsinnaasariaqarpaa aammalu

paasissutissat eqqortuunerat uppernarsarsinnaasariaqarluni. Kinaassutsimut ilisarnaat assitalik

piumasarineqarsinnaavoq. Najukkap allanngornerani atuisoq erngerluni Tusass-mut tamanna

pillugu nalunaaruteqassaaq.

5. Atuisup akisussaaffia

Atuisup normua, atuisup aqqa, password (isissutissaq), IP-adresse-usinnaasut aammalu isissutissat allat, atuisuunermut atatillugu Tusass-mit

atugassanngortinneqassapput. Atuisup normua,

password il.il. inummut allamut tunniunneqassanngillat, tassani atuisuusinnaasoq nalunaarsorneqarsimasoq pineqanngilaq. Paasissutissat

taakku atornerlunneqarpata atuisup allap

akisussaaffigissavaa.

Atuisup normua, atuisup aqqa, password (isissutissaq), IP-adresse isissutissallu allat, Tusass-mit

atugassanngorlugit atukkiunneqartut Tusass-p

pigisarai, aammalu atuisuunerup uninnerani

utertinneqartussatut isigineqarlutik

Atuisup internettikkut paasissutissat suut

atussanerlugit nammineerluni aalajangigassaraa. Tassani paasissutissat internetikkut

pissarsiarineqarsinnaasut tamarmik pineqarput.

Atuisup internetimik atuinerani atortussaminilluunniit aallernerani imaluunniit e-mail-inik

tiguneqartunik programminik ammaanerani qarasaasiaq virusinik pissarsisinnaavoq,

imaluunniit atuisup internetikkut ujarlernerani

qarasaasiaq avataanniit sunniuteqarfigineqarsinnaalluni. Tusass pissutsinut taamaattunut

sunniuteqarsinnaanngilaq, aammalu tamatuma kingunerisaanik ajoqusernernut annaasanulluunniit akisussaatinneqarsinnaanani.

Paasissutissat tamarmik, internetikkut

kiffartuussinerit aqqutigalugit allanit atugassiissutigineqartut atuisup nammineerluni akisussaaffigai. Atuisup tamatumunnga tunngatillugu

pisuni tamani Tusass pisussaatissanngilaa. Taamatuttaaq internetimit atortussanik atuinermi

piginneqqaartussaatitaanermut pisinnaatitaaffiit

qulakkeerneqarnissaat atuisup akisussaaffigaa.

Atuisup internet niuernermut imaluunniit internetikkut sullissinernik pisinermut atorsimappagu

Tusass akisussaasussaanngilaq, tamatumani atuisoq inullu alla kisimik tassani akisussaammata.

Atuisoq internetikkut sullinneqarnermini

nammineerluni innaallagissamik pilersuissaaq, kiisalu Tusass-p atortui isumannaatsumik

paarissallugit. Taamatuttaaq tamatumunnga

atatillugu aningaasartuutaasinnaasut atuisup

isumagissavai.

6. Atuisup sumiginnaanera (Tusass-p matusisinnaatitaanera)

Qarasaasianut angallattakkanut sullissinermik,

Tusass-p ingerlatseqatigiiffimmut akuersissut

naapertorlugu neqeroorutigisaanik atuinermut

piumasaqaatit naapertorlugit atuisup pisussaaffinnik annertuumik sumifiginnaanerani, atuisup

sullissinermik atuineranut attaveqaammik

unitsitsissalluni ingerlatseqatigiiffik pisinnaatitaavoq.

Pissutsit makku annertuumik sumiginnaanermut

ilaasutut isigineqarput:

• Atuisup qarasaasiat allat internettikkut

iserfiginiarpagit, imaluunniit sullississutit

internetimut attavilikkat akuersissummik

peqqaarani iserfiginiarpagit (hacking).

• Atuisup attaveqaataa atuisup ilisimasaanik

ilisimanngisaanilluunniit, soorlu virusinik,

spam-inik, phishing-inik il.il. siaruarterinermut atornerlunneqarpat.

Internetimut kiffartuussivimmik

atuisunut immikkut malitassat

Inuussutissarsiortut

• Atuisup download-erinikkut, siaruarterinikkut assigisaatigulluunniit inuup allap

piginnittussaatitaanera innarlerpagu.

• Atuisup nassitsinermut paasissutissat, tassunga ilanngullugit ip-adresset imaluunniit

header-imut paasissutissat peerpagit imaluunniit peqquserlulluni allanngortippagit.

• Atuisup internetikkut ileqqorissaarnissamut maleruagassat allassimanngitsut

sukkuluunniit atuuttut arlaleriarluni unioqqutippagit.

Internetimut kiffartuussivimmut attaveersineq

piffissamik attaveersiffiusumi atuisuunermut

akitsuutip akikillineqarneranik nassataqassanngilaq.

Matuma siuliani allassimasut naapertorlugit

atuisup attaveqaataanik unitsitsisoqarpat, Tusass-p

atuisuunermut isumaqatigiissut siumoortumik

ilisimatitseqqaarani taamaatissinnaavaa.

Aamma Tusass-p sullissinernut tamanut piumasaqaataani sumiginnaanermut aalajangersakkat

atorneqassapput.

7. Atortuulersinneqarnerat

Malitassat uku Naalakkersuisunit akuerineqarput, aammalu 01.09.2010-mi atuutilissallutik.

Atuisunulli Tusass-p pilersuineranut ingerlatsineranullu 01.09.2010 sioqqullugu isumaqatigiissuteqarsimasunut piumasaqaatit aatsaat 01.09.2010-

mi atuutilissapput.

Nioqqummut Flatrate Internet-imut Inuussutissarsiutilinnut atuuttumut, piumasaqaatit

tulliuttut tassunga tapiliussatut atuutilissapput:

1. Flatrate Internet Inuussutissarsiutilinnoortoq, suliffeqarfimmit Tusass

A/S-imik isumaqatigiisuteqarsimasumit

taamaallaat atorneqarsinnaavoq. Flatrate

Internetip, Inuussutissarsiutilinnoortup

allanut atukkiunneqarsinnaanera, avitseqatigiissutigineqarsinnaanera, attartortinneqarsinnaanera, tuneqqinneqarsinnaanera

allatulluunniit pissarsiaritinneqarsinnaanera inerteqqutaavoq. Tusass

A/S-ip Inuussutissarsiutilinnut sullississutaanik pilersuinera ingerlatsineralu pillugit

malitassaataani nalinginnaasuni imm. 12 H

naapertorlugu, siumoortumik ilisimatitseqqaarnani Flatrate Internetip Inuussutissarsiutilinnoortup qaminneqarneranik

aammalu eqqartuussisutigoortitsinissaq

siunertaralugu atornerluinerup oqartussaasunut nalunaarutigineqarneranik,

atornerluineq kinguneqassaaq.

2. Nioqqummut tunnngatillugu piumasaqaatit

taakku Tusass A/S-ip Inuussutissarsiutilinnut sullississutaanik pilersuinera

ingerlatsineralu pillugit malitassaataanut

nalinginnaasunut imaluunniit Internetimik

kiffartuussinermi Inuussutissarsiutilinnut

sullississutinut aalajangersimasunut malitassanut akerliusimappata, nioqqutinut

malitassat uku salliutinneqassapput.

Ujakkat nassaarisinnaanngiliuk? Taamaappat attavigisigut
‘Attavigisigut’ tooruk apeqqutillu nassiullugu. Sapinngisamik piaartumik akineqarumaarputit.
Attavigisigut

Saaffissaq

Akissutinnut qujanaq, sullissisutsinnit ullut marluk pingasulluunniit qaangiutsinnagit saaffigineqarumaarputit.

Sullissisutsinnit saaffigineqarumaarputit.

*
*
*
*
*

Attavigisigut

Saaffiginnissutinnut qujanaq,
ulluinnaat 5-t qaangiutsinnagit attavigineqassaatit.
*
*
*
*
*
*
*